Zniesławienie i zniewaga w świetle prawa

Zniewaga i zniesławienie – każdemu z nas te słowa obiły się z pewnością o uszy. Jednak czy potrafimy je rozróżnić? Czym grozi popełnienie tego rodzaju przestępstw? I czy to już przestępstwa?

Zacznijmy od odpowiedzi na ostatnie z zadanych pytań. Tak, zniewaga oraz zniesławienie to przestępstwa popełnione przeciwko czci. Regulują je przepisy, które różnią się w dyspozycji oraz w sankcji. Bywa jednak, że często ten sam czyn jednego sprawcy, może posiadać znamiona obu wspomnianych czynów zabronionych. Zniewagę i zniesławienie łączy fakt, że są one ścigane z oskarżenia prywatnego. Reguluje je rozdział XXVII kodeksu karnego.

Zniesławienie 

Art. 212 § 1 kodeksu karnego uznaje, że zniesławienie to przestępstwo, oparte na pomówieniu innej osoby (lub grup osób), instytucji, osoby prawnej czy jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej o postępowanie lub właściwości, będące w stanie poniżyć ją w opinii publicznej. Może też narazić nas na utratę zaufania, które potrzebne jest dla naszego stanowiska, zawodu czy typu działalności. Czym grozi zniesławienie kogoś? Możemy zapłacić grzywnę lub zostać poddanymi karze ograniczenia wolności. Wyższa kara (więc grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienie wolności do roku) grozi za kwalifikowaną postać zniesławienia, którą określa art. 212 § 2 kodeksu karnego. Konkretnie mowa tu o to pomówieniu, dokonanym poprzez Internet, telewizję czy inne środki masowego przekazu.

Zniewaga

Przyjrzyjmy się teraz zniewadze. Ono również kwalifikowane jest jako przestępstwo – (art. 216 § 1 kodeksu karnego). Zniewaga opiera się na znieważeniu innej osoby w jej obecności lub nawet i pod jej nieobecność, ale w towarzystwie innych osób lub z założeniem, by zniewaga dotarła do danej osoby. Kara za znieważenie kogoś oraz za dokonanie tego poprzez środki masowego przekazu, wymierzana jest w identyczny sposób, co w przypadku wspomnianego wyżej zniesławienia. Sąd ma możliwość odstąpić od wymierzenia kary za dopuszczenie się zniewagi w sytuacji, gdy pokrzywdzony zachowywał się wyzywająco lub gdzie odpowiedział on zniewagą na wcześniejszą zniewagę w postaci naruszenia nietykalności cielesnej lub zniewagą wzajemną.

Czym więc się różnią?

Na pierwszy rzut oka różnica między zniesławieniem a zniewagą jest minimalna. Jednak przyglądając się jej dokładniej, zauważymy, że zniesławienie ma zniszczyć wizerunek pokrzywdzonego w oczach innych, a zniewaga dotyczy wewnętrznego poczucia godności człowieka. Warto też zaznaczyć, że zniesławienie może dotyczyć zarówno osób fizycznych, jak i grup osób, instytucji oraz osób prawnych czy jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, a zniewaga tyczy się jedynie osoby fizycznej.