
Na czym polega umowa komisu?
Ze sprzedażą lub kupnem w komisie miał do czynienia chyba każdy. Często stamtąd właśnie pochodzą nasze samochody, rowery czy telewizory. Jak dokładnie wygląda transakcja między sprzedającym a kupującym?
Przepisy odnośnie do umowy komisu określane są przez Kodeks cywilny. Umowa komisu dotyczy prawa handlowego, a należy dokładnie do umów z zakresu pośrednictwa handlowego. Wyróżnić można dwa rodzaje umów komisu — kupna i sprzedaży. Okazuje się, że wiąże się z nimi wiele czynności prawnych, o których dobrze wiedzieć przed przystąpieniem do transakcji. Na początek należy rozróżnić dwa podmioty — komisanta i komitenta. Komisant to osoba, która posiada przedsiębiorstwo, w ramach którego sprzedaje i skupuje przedmioty. Komitent jest za to osobą, która sprzedaje komisantowi daną rzecz, zobowiązując się przy tym do zapłaty odpowiedniego wynagrodzenia, czyli, innymi słowy, prowizji.
Umowa komisu kupna zobowiązuje do nabycia rzeczy ruchomych w zakresie działalności komisanta w jego własnym imieniu, lecz na rachunek komitenta. Można stwierdzić wobec tego, że komisant i komitent mają wspólny cel — sprzedaż danej rzeczy. Typowym dla umowy komisu jest fakt, że osoba prowadząca komis nie skupuje rzeczy, a jedynie zabiera je na przechowanie. Zobowiązuje się przy tym dołożyć wszelkich starań, aby sprzedać konkretną rzecz. Dlatego musi dać potencjalnym klientom możliwość sprawdzenia tej rzeczy na ich prośbę. Co jednak bardzo istotne, wraz z przyjęciem w komis przedmiotów, komisant bierze na siebie odpowiedzialność za wszelkie ich ewentualne uszkodzenia i zniszczenia. Istnieje wiele zastrzeżeń w przepisach, które regulują ewentualne niedomówienia. I tak na przykład w momencie, gdy rzecz zostanie sprzedana po wyższej cenie niż określona początkowo przez jej właściciela, cała kwota należy się komisantowi, a nie właścicielowi komisu, który dokonał sprzedaży. O tym, że całość należy się właścicielowi rzeczy, mówi także Kodeks cywilny:
Art. 767. Jeżeli komisant zawarł umowę na warunkach korzystniejszych od warunków oznaczonych przez komitenta, uzyskana korzyść należy się komitentowi.
A co w przypadku, gdy przedmiot zostanie sprzedany po cenie niższej niż ustalona przez komitenta jako minimalna? Właściciel komisu zobowiązany będzie wówczas zwrócić różnicę pomiędzy ustaloną przez właściciela rzeczy ceną, a tą, po jakiej sprzedał rzecz.
Wynagrodzeniem dla komisanta jest prowizja należna za sprzedaż danej rzeczy, ustalana zwykle poprzez wartość procentową. Co za tym idzie — za im wyższą kwotę uda mu się sprzedać przedmiot, tym wyższe wynagrodzenie dostanie dla siebie. Jeżeli po upływie określonego czasu nie uda się sprzedać oddanej do komisu rzeczy, komitent ma obowiązek odebrać ją z powrotem. Jeśli nie wywiąże się z tego zobowiązania, rzecz przechodzi na własność komisanta. Wykonanie umowy komisu następuje w momencie sprzedaży rzeczy.